Bij ons is Sinterklaas altijd groots gevierd. Floris en ik versierden ieder jaar uitgebreid het huis met knutselwerkjes, uren gingen voorbij aan het opstellen van verlanglijstjes, vele pepernoten werden gebakken en ieder jaar bedacht ik een leuke stunt die Malle Pietje met zijn schoen had uitgehaald. Ik zag er enorm tegenop dat dit moment ooit voorbij zou gaan, totdat het lot ervoor zorgde dat Floris een broertje kreeg. Nu kan ik weer van vooraf aan beginnen en ik kan niet wachten!
Floris, een slim ventje, keek op redelijk vroege leeftijd al met een kritisch oog naar de Goedheiligman. Zo zag hij – toen hij 4 jaar was – dat de Sint op televisie anders is dan de Sinterklaas die bij hem op school kwam. Hier heb ik voor het gemak maar even niet op gereageerd, omdat ik bang was dat hij het ‘geheim’ nu al zou ontdekken. De vragen werden ieder jaar interessanter en op sommige momenten wist ik niet hoe lang ik ‘het geheim’ nog kon rekken. Maar wanneer vertel je eigenlijk jouw kind dat Sinterklaas niet bestaat? Is daar een goed moment voor en zo ja, hoe vertel je dat dan?
Wijsheid komt met de jaren
Het is een bekende uitspraak: ‘wijsheid komt met de jaren’. Daar waar een kind van 4 jaar vrijwel alle verhalen omtrent de goedheiligman voor waarheid aanneemt, zal een kind van 12 jaar zich niet zo snel meer om de tuin laten leiden. Uit onderzoek is gebleken dat de leeftijdsgrens aan het verschuiven is. De gemiddelde leeftijd dat kinderen tegenwoordig niet meer in ‘de man met zijn geschminkte vrienden’ geloven, ligt rond de 8-9 jaar. Vermoedelijke oorzaak: de huidige samenleving wordt mondiger en kinderen leren steeds vroeger om kritischer naar zaken te kijken.
Combineer die kritische blik met het stukje inzicht (wijsheid) dat ze opdoen en voilà, je kind krijgt twijfels over het bestaan van Sinterklaas. Dat moment van borstvoeding en de eerste schooldag lijken dan ineens zo lang geleden. Nu kun je vragen verwachten als:
- Hoe komt het paard van Sinterklaas op het dak?
- Passen de cadeautjes van alle kinderen op de pakjesboot?
- Ons huis heeft toch helemaal geen schoorsteen?
- Hoe heten de ouders van Sinterklaas eigenlijk?
- Zullen we een keertje kijken waar Sinterklaas woont en op bezoek gaan?
- Sinterklaas is vanavond bij ons, maar ook bij Max uit groep 6… #hoedan?
Begint je kleine ventje of prinsesje te twijfelen, ontkracht deze hersenspinsels dan niet. Ze zullen in deze fase zelf naar een verklaring zoeken en komen er vaak snel achter dat ‘de man met de mijter’ toch erg veel op oom Harry lijkt. Zodra je kind begint te twijfelen, plan dan een family-meeting in om je mini-ik eerlijk te vertellen dat Sinterklaas niet bestaat.
Op welke leeftijd vertel je het?
Het beste antwoord: wanneer je kind eraan toe is.
De meeste kinderen komen er op enig moment zelf grotendeels achter hoe de vork in de steel zit. Als deze situatie (nog) niet van toepassing is, dan kun je op school navragen in welke groep er surprises worden gemaakt door de kinderen. Meestal is dit in groep 5/6, oftewel bij de leeftijd van 8-10 jaar. Het is dan te adviseren om zelf het ‘confronterende’ gesprek aan te gaan met je kind. Dit is natuurlijk fijner dan wanneer hij of zij het via-via hoort van anderen.
Hoe vertel je dat Sinterklaas niet bestaat?
‘Luister, ik heb goed nieuws en slecht nieuws. Het slechte nieuws, Sinterklaas bestaat niet. Het goede nieuws, uhm, je weet nu wie al die jaren jouw cadeautjes heeft betaald.’
Dit is natuurlijk niet de wijze waarop je een – toch al twijfelend – kind vertelt dat de Goedheiligman en z’n pieten niet echt bestaan. De meest voorkomende wijze waarop ouders het nieuws brengen, is ‘het grote geheim’ verhaal.
Belangrijke tip: Bij Floris heb ik ervoor gekozen om het geheim te delen, aan het begin van de zomervakantie, tussen eind groep 5 en begin groep 6. Het Sinterklaasfeest speelde op dat moment natuurlijk totaal niet bij hem. Aangezien hij de hele vakantie niet naar school ging, kon hij de schok ook niet per ongeluk delen met klasgenootjes. Heel de vakantie kon hij mij alles vragen over Sinterklaas, mocht hij daar behoefte aan hebben. Tegen de tijd dat Floris weer naar school ging, was het niet meer actueel en wist hij dat er niets verklapt mocht worden.
Floris reageerde best gemakkelijk (gelukkig). Hij vond het een beetje gek, maar het was al snel prima. Op het moment zelf liet hij weinig merken. De dagen daaropvolgend kreeg ik steeds meer vragen, bijvoorbeeld wie er dan op het raam had gebonkt toen de pakjes werden bezorgd. Ik heb alle vragen eerlijk beantwoord en het gesprek nooit afgekapt. Nu, een half jaar later, vindt hij het tof dat hij het geheim weet. Hij is mega trots dat hij mag helpen om het feest een succes te maken voor zijn kleine broertje!
Het geheim van Sinterklaas
Sinterklaas heeft vroeger wel echt bestaan, maar wordt sindsdien als traditie voortgezet. Grote mensen hebben met z’n allen een belangrijk geheim, namelijk dat Sinterklaas nu gespeeld wordt. Jij hoort nu ook een beetje bij de grote mensen. Je moet dan wel, net als wij, het geheim goed bewaren voor de kleinere kindjes.
Het ene kind zal zich trots voelen en de klap snel verwerken. Voor het andere kind komt het nieuws als een donderslag bij heldere hemel. Het is dan ook niet altijd te vermijden dat er een aantal tissues aan te pas moeten komen. Maar, goed nieuws: ieder kind komt er uiteindelijk overheen!
Het kan zijn dat je kind teleurgesteld is, verdrietig, boos of zich voorgelogen voelt. Probeer de juiste emotie in kaart te brengen en vraag goed door waarom jouw kind zich zo voelt. De kans is groot dat je kind bang is dat de gezellige avondjes niet meer gevierd zullen worden. Misschien is je kind bang dat hij/zij geen snoep meer zal krijgen of dat er geen cadeautjes meer worden uitgedeeld. Je zou kunnen aangeven dat dit natuurlijk niet het geval is en dat je kind volgend jaar gewoon nog z’n schoen mag zetten.
Ook voor deze ‘kwestie’ geldt dat goed communiceren enorm kan helpen om je kind voor te bereiden op wat er gaat komen. Jij hebt een voorbeeldfunctie en als ouder liggen al jouw handelingen onder een vergrootglas. Hoe je kind het slechte nieuws over Sinterklaas verwerkt is aan hem of haar. Maar hoe jij er op dat moment bent voor je kind, dat is aan jou!
