Toen ik net gescheiden was, voelde co-ouderschap als een slecht bedacht televisieformat. Twee mensen die ooit van elkaar hielden, die nu als team moeten blijven functioneren terwijl er nog veel emotionele rommel op tafel ligt (en veel ruzies). De eerste keren dat mijn zoon met z’n weekendtas naar zijn moeder vertrok, voelde het alsof ik hem voor een week uitleende aan de concurrent. Het liefst had ik hem vastgehouden, als een hond die niet wil dat je zijn bot afpakt.
Toch ben ik inmiddels zover dat ik durf te zeggen: co-ouderschap kán werken. Sterker nog, het kan zelfs heel goed werken. Niet omdat ik het altijd leuk vond (of nog altijd vind), maar omdat ik geleerd heb wat wel en niet werkt. Dus aan alle (groot)ouders die hiermee worstelen: dit artikel is voor jullie. Geen droge kost, maar eerlijke inzichten uit de praktijk.
Inhoudsopgave
1. Je kind staat op plek 1 (ook als je ex plek 999 verdient)
De allergrootste valkuil van co-ouderschap is dat je de andere ouder gaat zien als de vijand. Maar newsflash: jouw ex is geen concurrent, het is je copiloot. Misschien niet eentje waar je vrijwillig een wereldreis mee zou maken, maar wel degene met wie je dit ene, kostbare project deelt: je kind.
Gratis tip: noem je ex geen ‘ex’ maar de moeder/vader van je kind. Dit helpt jou om de rol van diegene anders in te zien. Geloof me, dit gaat je helpen!
Wat mij hielp? De knop omzetten. Iedere beslissing, iedere discussie, ieder whatsappje filter ik op één vraag: is dit goed voor mijn kind? En ja, dat betekent soms dat ik mijn frustratie moet inslikken of sorry moet zeggen voor iets wat ik niet verkeerd bedoelde. Maar guess what: mijn zoon merkt het als wij ruzie hebben, en daar wordt niemand beter van. Dus: adem in, ego uit.
2. Wees voorspelbaar (je bent geen verrassings-ei)
Kinderen houden van duidelijkheid. Ze willen weten waar hun tandenborstel ligt, welk huis hun knuffel woont en wie ze naar voetbal of paardrijden brengt. Een goed werkend co-ouderschapsplan is dus geen overbodige luxe, het is een reddingsboei.
Maak samen afspraken over bedtijden, traktaties, schermtijd en wie er meegaat naar ouderavonden. Leg die afspraken vast (op papier, in een gedeelde agenda, op een krijtbord in de keuken, maakt niet uit) en hou je eraan. En nee, je hoeft het niet overal over eens te zijn. Als jij vindt dat bij jou thuis geen cola gedronken wordt en bij de ander wel, dan is dat zo. Maar leg het uit aan je kind, zonder te zeggen dat de ander ‘het fout doet’.
3. Gun elkaar ruimte (en een nieuwe liefde)
Deze vond ik lastig. De eerste keer dat mijn ex een weekend wegging met haar nieuwe vlam en mijn zoon over dat weekend vertelde, knapte er iets in mij. Niet omdat ik haar dat geluk niet gunde (oké, een beetje dan), maar omdat ik voelde dat mijn plek minder uniek werd.
Maar hier is het ding: jouw kind heeft baat bij blije ouders. Of die nu samen zijn of apart. Dus ja, het is even slikken als er een nieuwe partner in beeld komt. Maar als dat iemand is die liefdevol met je kind omgaat? Dan heb je er geen rivaal bij, maar een bonus.
Vergeet ook niet dat je niet op alles hoeft te reageren. Er gaan heel veel momenten komen waarop jij het niet eens bent met je ex. Dat is logisch, jullie zijn namelijk gescheiden met een reden. Maar kies de gevechten die je aan wilt gaan. Niet elke onenigheid is jouw energie waard.
4. Gebruik technologie in je voordeel (niet als wapen)
Whatsapp is top voor overdracht-berichten. Foto’s delen van leuke momenten, een snelle update over een verloren gymtas of wie de luizenmoeder is deze week. Maar pas op: geen discussies via tekst. Sarcasme komt niet over. Een boze emoji helpt niet. En voor je het weet, sta je weer lijnrecht tegenover elkaar terwijl het daar helemaal niet om ging.
Beter: bel even. Of spreek af voor een kort koffiemoment als er iets speelt. Gebruik technologie om te verbinden, niet om te verdelen.
5. Vergeet jezelf niet
Co-ouderschap draait vaak om geven. Je geeft tijd, energie, liefde, flexibiliteit… en dan zit je ineens op de bank, met een lege agenda en een vol hoofd. Zorg op die momenten ook goed voor jezelf. Want een uitgeruste, gelukkige ouder is echt een betere ouder.
Ga sporten, lees een boek, spreek af met vrienden of bestel sushi voor één (en ja, je mag alle crispy-rolls voor jezelf houden). Die vrije week is niet alleen voor huishoudelijke achterstand, het is ook om op te laden.
Tot slot
Co-ouderschap is geen exacte wetenschap. Het is vallen, opstaan en leren fietsen op een tandem waarvan het stuur soms los zit. Maar met liefde, humor en het juiste perspectief kom je echt een heel eind. En vergeet niet: jullie kind heeft niet twee huizen, maar twee plekken waar hij zich thuis mag voelen. Wat een rijkdom is dat eigenlijk.
Dus papa’s, mama’s, bonusouders en grootouders: jullie doen het goed. Echt waar. Al voelt het soms als een achtbaan met een lekke band.
Blijf ademhalen, blijf praten, en vooral: blijf lachen. Ook als het even tegenzit.
