Laat ik je meenemen naar een doodgewone dinsdagmiddag in ons huis. Floris (mijn oudste van 11) komt thuis van school, smijt zijn tas in de hoek en roept: “Pap, mag ik straks met een paar kinderen uit mijn klas naar het voetbalveldje?” Op zich geen vreemde vraag, maar het viel me op dat hij er wat zenuwachtig bij keek. “Wat is er?” vroeg ik. “Nou,” zei hij, “die jongens zijn echt goed en ik helemaal niet. Ze lachen me weleens uit. Maar als ik niet ga, vinden ze me sowieso dom.”
Bam. Daar is-ie dan, de worsteling. De keuze tussen jezelf durven zijn en willen voldoen aan het plaatje van ‘stoer’ zijn. Ik wist direct: hier moet ik iets mee doen!
Inhoudsopgave
De mythe van ‘de stoere’ jongen
Al op jonge leeftijd krijgen jongens vaak mee dat ze stoer moeten zijn. Niet huilen. Niet klagen. Gewoon doorgaan. O ja, het liefst ook nog met een beetje spierballenvertoon en bravoure. Het lijkt onschuldig, maar het kan dodelijk zijn voor het zelfvertrouwen van een jongen. Want als je alleen jezelf mag zijn als je de sterkste of de snelste bent, wat blijft er dan over als je dat even niet bent (of wilt)?
Zelfvertrouwen gaat niet over stoer zijn. Het gaat over jezelf kennen, jezelf accepteren en weten dat je ook waardevol bent als je niet in de top 3 van voetbalteam zit of als je liever tekent dan vecht.
Geef het goede voorbeeld
Jouw zoon kijkt niet alleen naar wat je zegt, maar vooral naar wat je doet. Laat zien dat het oké is om fouten te maken. Deel je eigen twijfels (in kindvriendelijke taal uiteraard). Laat hem merken dat kwetsbaarheid geen zwakte is, maar juist een kracht. Als jij na een lastige werkdag zegt: “Vandaag ging het even niet lekker, maar morgen probeer ik het gewoon opnieuw!” dan leert je zoon dat falen een onderdeel is van succes. Dus niet het tegenovergestelde!
Toen ik laatst met Sevijn (onze jongste van 2) aan het bouwen was met magnetische blokken en het torentje voor de vierde keer omviel, riep ik: “Oeps, weer mis. Maar weet je wat? We proberen het gewoon nog een keer!” Floris zat op de bank te gamen, keek op en zei: “Best knap eigenlijk, pap. Jij wordt nooit boos al die toren valt.” Een klein moment, maar een groots inzicht.
Laat je zoon fouten maken
Dit is misschien wel de moeilijkste. Want alles in jou wil hem beschermen tegen verdriet, teleurstelling en afwijzing. Maar zonder fouten, geen groei. Zonder vallen, geen opstaan. Zonder wrijving… Oké, je begrijpt het inmiddels wel. Geef hem de ruimte om het zelf te proberen, hoe lastig dat ook is. Als hij keer op keer van zijn skateboard af dondert, is het niet jouw taak om hem op te rapen, maar om aan de zijlijn te roepen: “Goed bezig maatje, je komt echt steeds verder!”
Benoem de inzet, niet het resultaat. “Wat goed dat je doorzet” is veel krachtiger dan “Wat ben je goed.” Het eerste heeft hij zelf in de hand, het tweede voelt als een label waar hij aan moet blijven voldoen.
Stimuleer zijn unieke talenten
Niet elke jongen is een voetballer. Of een bouwer. Of een durfal. Dat is helemaal oké. Misschien schrijft hij prachtige verhaaltjes, kan hij goed voor dieren zorgen of weet hij alles van sterren en planeten. Wat het ook is: laat hem merken dat jij zijn talenten ziet en waardeert. Door zijn interesses serieus te nemen, geef je hem het gevoel dat hij ertoe doet.
Toen Floris laatst een spreekbeurt hield over het heelal en wekenlang alle boeken uit de bieb had verslonden, plakte ik een briefje op zijn deur: “Laboratorium van ruimte-specialist Floris. Alleen toegang voor wetenschappers.” Hij kreeg de lach niet meer van zijn gezicht. En terecht!
Probeer ook samen nieuwe dingen uit. Ga koken, maak muziek, probeer een nieuwe sport, leer samen iets over het heelal of schilder kleine soldaatjes. Zelfs als hij ergens niet direct goed in is, leert hij dat het oké is om beginner te zijn. Wie weet ontdekt hij (of jij) een passie waar hij zelf nooit op was gekomen.
Samenzijn = zelfvertrouwen kweken
Je hoeft geen uitgebreide coachingsessies te houden met je zoon. Vaak ontstaat de meeste verbinding in de kleine momenten. Tijdens het samen fietsen naar de winkel, een potje stoeien op de bank of als je ’s avonds vraagt: “Wat ging er vandaag goed?” en daarna “Wat vond je lastig?”
Ook samen iets doen waarin je zoon goed is, kan wonderen doen. Laat hem jou uitleggen hoe een spel werkt, een boek voorlezen of vertellen wat hij weet over een bepaald onderwerp. Door hem een expert te laten zijn in jouw bijzijn, geef je zijn zelfvertrouwen een flinke boost.
Zelfvertrouwen bouw je niet in één dag op. Het is een proces van liefde, steun, ruimte geven en laten merken dat hij goed is zoals hij is. Niet omdat hij stoer doet, maar omdat hij gewoon zichzelf durft te zijn.
Laat hem maar vallen en help hem dan herinneren dat hij zelf weer op kan staan. Dát is pas stoer!
