Ouders zijn de helden van hun kinderen. Althans, in hun ogen. Jij bent degene die de monsters onder het bed verjaagt, de magische knuffels geeft als ze gevallen zijn en de boterhammen die jij smeert met pindakaas smaken net iets lekkerder. Maar er is nog iets wat jou een superheld maakt in hun ogen: je woord houden.
Kinderen nemen alles letterlijk. Als jij zegt dat jullie morgen waarschijnlijk samen naar de speeltuin gaan, dan staat dat voor hen vast als een belofte. Zo werkt nu eenmaal een kinderbrein. Maar als jij op het laatste moment afzegt omdat je “toch nog even iets belangrijks moet doen”, dan voelt dat voor je kind als een breuk in het vertrouwen. Hoe vaker dat gebeurt, hoe minder ze op je gaan rekenen. Dat wil je niet, toch?
Daarom heb ik voor jou – in zes overzichtelijke punten – beschreven waarom het zo ontzettend belangrijk is om beloftes naar je kinderen na te komen.
Inhoudsopgave
Vertrouwen komt te voet en gaat te paard
Kinderen leren vertrouwen door ervaring. Wanneer je je aan je beloften houdt, leren ze dat jouw woorden waarde hebben en dat ze op jou kunnen rekenen. Dit versterkt niet alleen jullie band, maar helpt je kind ook vertrouwen te krijgen in anderen.
Stel je voor dat je een vriend hebt die altijd zegt: “Ik bel je morgen!” en dan nooit belt. Na een paar keer neem je zijn beloftes niet meer serieus. Hetzelfde geldt voor kinderen. Als ze keer op keer teleurgesteld worden, kunnen ze leren dat beloften betekenisloos zijn en moeite krijgen met vertrouwen in relaties.
Voorbeeld: Je belooft je zoon dat je komt kijken bij zijn voetbalwedstrijd. Op het laatste moment komt er een dringende e-mail binnen van werk en jij denkt: Ach, het is maar een wedstrijd.
Maar voor je kind is het niet zomaar een wedstrijd, het is hét moment waarop hij wilde laten zien hoe goed hij is. Dat jij dat nu mist, voelt als een enorme teleurstelling. De volgende keer dat jij belooft om naar een wedstrijd te komen kijken, denkt jouw zoontje: het zal wel.
Je leert je kind betrouwbaarheid
Wil je dat je kind later ook zijn afspraken nakomt? Dan begint dat bij jou. Kinderen spiegelen zich aan hun ouders. Als jij je beloftes niet nakomt, geef je onbewust het signaal af dat het normaal is om afspraken zomaar te breken, dus waarom zouden zij dat dan wel moeten doen? Eerlijk is eerlijk, opvoeding is soms net als een spiegel waar je niet altijd in wilt kijken.
Voorbeeld: Stel, je dochter heeft met een vriendinnetje afgesproken en het vriendinnetje komt niet opdagen. “Dat is toch niet normaal?” vraagt ze. Dit is het moment waarop je kunt uitleggen dat afspraken belangrijk zijn, maar dat werkt natuurlijk alleen als jij zelf het goede voorbeeld geeft.
Het voorkomt teleurstelling en verdriet
Kinderen kunnen zich enorm verheugen op iets dat je hebt beloofd. Wanneer je dat dan niet waarmaakt, voelt het als een diepe teleurstelling. Die teleurstelling kan zich opstapelen, waardoor ze op een gegeven moment gewoon niets meer van je verwachten. Neem van mij aan: dat is pas echt pijnlijk.
Voorbeeld: Je hebt beloofd om samen een hut te bouwen in de tuin. De hele dag heeft je kind eraan gedacht, een bouwtekening gemaakt en hout verzameld. Maar dan zeg je: “Ik ben moe, we doen het een andere keer.” Die teleurstelling hakt er flink in. Misschien niet als het een uitzondering is, maar keer op keer je beloftes niet nakomen doet zeer. Ook bij kinderen!
Kinderen voelen zich gezien, gehoord en gerespecteerd
Een nagekomen belofte laat zien dat je je kind serieus neemt en respecteert. Dat hun wensen en gevoelens ertoe doen. Dat jij hen – als ouder – belangrijk vindt en wilt laten zien dat zij de moeite waard zijn om beloftes na te komen. Kinderen voelen dit soort dingen haarfijn aan en zullen hun gevoel automatisch omzetten in onvoorwaardelijke loyaliteit. Ben jij integer en houd jij je altijd aan je woord? Dan zal je kind jou belonen met hetzelfde gedrag en wederzijds respect, daar waar het aankomt op afspraken maken.
Voorbeeld: Je hebt je dochter beloofd om samen pannenkoeken te bakken op zaterdag. Als je dat dan ook echt doet, voelt ze zich speciaal en gewaardeerd. Dat zijn de momenten die zij zich later absoluut zal herinneren.
Verantwoordelijkheid en integriteit leren
Door je woord te houden, leer je kinderen dat beloftes niet zomaar lege woorden zijn, maar een vorm van verantwoordelijkheid. Dit helpt hen bij hun eigen morele ontwikkeling en stimuleert hen om eerlijk en betrouwbaar te zijn in hun eigen leven.
Je wilt niet dat je kind later degene is die afspraken maakt en ze vervolgens zonder uitleg verbreekt. Of erger nog: de collega wordt die altijd te laat komt en smoesjes bedenkt. Door hen nu te laten zien dat afspraken en woorden waarde hebben, help je hen op de lange termijn succesvolle en betrouwbare volwassenen te worden.
Voorbeeld: Stel, jouw zoon krijgt op een gegeven moment een vriendje of vriendinnetje. Ze spreken samen af om naar de film te gaan, maar zijn vrienden vragen hem last-minute om te komen gamen. Dat ziet hij wel zitten en zegt zijn date af, want hij heeft geleerd dat het nakomen van afspraken ‘normaal’ is. Dit doet hij een aantal keren, waardoor de relatie niet lang stand zal houden. Jammer, maar wel verklaarbaar.
Je bouwt een sterke band op
Kinderen die weten dat ze op hun ouders kunnen rekenen, voelen zich vertrouwd, veilig en geliefd. Ze zullen eerder bij jou komen als ze ergens mee zitten en blijven je ook op latere leeftijd vertrouwen. Zie het als een zaadje dat je plant als ze jong zijn, dat uitgroeit tot een enorme boom.
Voorbeeld: Een puber die weet dat zijn ouders betrouwbaar zijn, zal eerder geneigd zijn om met hen te praten over problemen op school of in zijn sociale leven. De basis van een goede verstandhouding is dan al gelegd in de kindertijd.
Maar wat als je een belofte toch niet kunt nakomen?
Natuurlijk, soms kan het echt niet anders. Misschien word je ziek, komt er een noodgeval tussendoor, of blijkt het plan simpelweg niet haalbaar. In dat geval is eerlijkheid de beste oplossing. Leg het uit op een manier die je kind begrijpt, bied een alternatief aan en laat zien dat je hun gevoelens serieus neemt.
Slechte manier: “Ik ben moe, we doen het een andere keer.”
Betere manier: “Ik weet dat ik had beloofd om naar de speeltuin te gaan, maar ik voel me niet fit op het moment. Dat is enorm jammer, je hebt er vast naar uitgekeken. Natuurlijk betekent dit niet dat ons plan helemaal niet meer door zal gaan, we kiezen samen een nieuw moment. Wat dacht je van morgenmiddag uit school?
Slot: Superhelden houden hun woord
Beloftes nakomen is niet altijd makkelijk, maar wel essentieel. Jij bent de rots in de branding van je kind. Als je zegt dat je iets gaat doen, en je doet het ook echt, dan bouw je aan een vertrouwensband die een leven lang meegaat.
Dus de volgende keer dat je iets belooft aan je kind, onthoud dan: voor jou is het misschien maar een kleine afspraak, maar voor hen is het de wereld. Houd je woord, wees de held die ze in jou zien, en bouw samen aan een toekomst vol vertrouwen, liefde en mooie herinneringen.
